Rượu Sim San Y Tý
Tãi thóc cho nguội để đem ủ men nấu rượu Sim San. |
Muốn nấu rượu, trước tiên phải chọn loại thóc phơi nhiều nắng, mà hạt phải bóng, mẩy. Người Dao thường dùng chảo gang để luộc thóc, luộc cho đến khi thấy hạt thóc chín mềm là vừa. Sau đó, tãi thóc cho thật nguội, thật khô rồi mới đem ủ men. Thời gian ủ men khoảng 10 – 15 ngày. Nếu thời gian ủ khoảng hơn 1 tháng, rượu sẽ ngon hơn. Khi ủ men đủ ngày, thóc được đưa vào hông để đồ chín. Cách nấu rượu đặc biệt này khiến cho hương vị của rượu Sim San được cô đọng nhiều hơn. Cứ 10 kg thóc, người Dao lại cất thành 4 lít rượu.
Thứ rượu này phải nấu tại Sim San, nơi mà nhiệt độ cùng độ ẩm và áp suất không khí cho phép rượu sôi ở tầm đó, men chín ở tầm đó và những giọt “mồ hôi của thóc” cũng nhỏ xuống ở tầm đó. Nếu vẫn men đó, thóc đó, nước đó mang về xuôi hay ngược lên nữa cũng không ra được thứ rượu Sim San này. Rượu Sim San có nồng độ khoảng 40 độ. Tuy “nặng” là vậy nhưng lại dễ uống, vị ngon ngọt, hương thơm quyến rũ.
Rượu Sim San dù sản lượng thấp nhưng vô cùng nổi tiếng ở Lào Cai và các vùng lân cận; sản phẩm làm ra đến đâu tiêu thụ hết đến đó. Trong hành trang của những du khách khi rời Y Tý luôn có vài lít rượu Sim San mang về làm quà. Để rồi có ngày nhớ mây, nhớ rượu mà lại lên xe đến với Sim San./.