Vấn đề di cư: Bài toán kinh tế đối với châu Âu
Biểu tình phản đối tiếp nhận người nhập cư tại Bỉ. (Ảnh: Foxnews)
Giới hoạch định chính sách Đức cho rằng về ngắn hạn, kinh tế các nước châu Âu sẽ phải chịu những tác động tiêu cực từ cuộc khủng hoảng trên khi buộc phải chi phát sinh một khoản lớn ngân sách công để cung cấp nhu yếu phẩm và nơi ở cho những người di cư, cũng như xử lý đơn xin tị nạn.
Một số quốc gia chủ chốt của EU được đánh giá đáp ứng tương đối dễ dàng các khoản chi phí, chẳng hạn như Pháp tính toán phải chi tiêu một khoản bổ sung 300 triệu Euro (hơn 341 triệu USD) cho người tị nạn, trong khi dự trữ khẩn cấp của nước này khá lớn, 8 tỉ Euro (9,1 tỷ USD).
Tuy nhiên, đối với một số quốc gia khác, kể cả Đức, các chi phí này lại không hề nhỏ. Cụ thể, Đức đã dành 6 tỉ euro (hơn 6,8 tỉ USD) để giải quyết cuộc khủng hoảng người tị nạn trong năm nay. Hãng xếp hạng tín dụng Standard & Poor's (S&P) ước tính khoản chi ngân sách mà quốc gia này phải bỏ ra để giải quyết vấn đề trên trong hai năm tới sẽ lần lượt lên đến 10 tỉ Euro (11,37 tỉ USD) và 12 tỉ Euro (13,65 tỉ USD).
Cũng theo S&P, những khoản chi ngân sách lớn đột xuất có thể làm ảnh hưởng đến quá trình tái cơ cấu kinh tế và ngân sách hoặc mức xếp hạng tín nhiệm của một số nước EU. Bên cạnh đó, việc hàng nghìn người tị nạn và di cư đổ về châu lục này sẽ “bào mòn“ hệ thống an sinh xã hội vốn được đóng góp bởi người dân bản địa để dành cho y tế, hỗ trợ thất nghiệp, lương hưu và giáo dục.
Về mặt trung hạn, hiện chưa có đủ dữ liệu để đưa ra những kết luận chính xác về mức độ tác động của cuộc khủng hoảng di cư, vì không ai biết chắc chắn các công dân Trung Đông, châu Phi và những nước Balkan trong dòng người di cư có những kỹ năng nào, bao nhiêu người sẽ được phép ở lại và làm thế nào họ có thể sớm được tham gia lực lượng lao động sở tại.
Những người tị nạn đến châu Âu được cho là sẽ cần ít nhất từ 5 đến 6 năm để có thể hòa nhập vào xã hội sở tại và đáp ứng các tiêu chuẩn về trình độ ở mặt bằng chung, còn nếu muốn ngang bằng với người bản xứ, quá trình này sẽ mất 15 năm.
Hầu hết các nhà kinh tế đều cho rằng cuộc khủng hoảng di cư trong tương lai xa sẽ đem lại những tác động tích cực cho nền kinh tế châu Âu. Theo thời gian, những người mới đến sẽ thể hiện một vai trò quan trọng trong giải quyết các xu hướng nhân khẩu học đáng báo động và tình trạng già hóa lao động hiện nay ở châu Âu, cũng như nâng cao tỉ lệ lao động ở nhiều nước.
Ngoài ra, theo báo cáo năm 2014 của Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), người nhập cư chiếm tới 70% lực lượng lao động tăng thêm ở châu Âu trong 10 năm qua, giúp tăng độ tuổi lao động, lấp đầy các ngành đang sụt giảm lao động và góp phần tăng tính linh hoạt cho thị trường lao động, từ đó tăng khả năng nhanh thích nghi của thị trường này đối với các thay đổi trong xã hội.
Trong một động thái liên quan, Chính phủ Hy Lạp ngày 22/10 cho biết đang chờ đợi EU hỗ trợ thêm ít nhất 330 triệu Euro cho năm 2016 nhằm đối phó với dòng người di cư. Hy Lạp cũng đề nghị các đối tác châu Âu tăng cường hỗ trợ về nhân lực như đã cam kết. Dự kiến, những người nhập cư đầu tiên ở Hy Lạp sẽ tới Luxembourg và Thụy Điển trong vài ngày tới. Đây là một phần trong quy trình “tái định cư” mà EU đưa ra nhằm phân bổ 160.000 người di cư vượt biển tới các quốc gia tuyến đầu là Hy Lạp và Italy trong vòng 2 năm tới./.