Lùng Phình – Sắc màu văn hóa của chợ phiên vùng cao
Nằm về phía Tây Nam, cách Bắc Hà 10 km và trụ sở xã Lùng Phình 100m, con đường độc đạo nối thị trấn Bắc Hà với thị trấn biên ải Si Ma Cai dẫn du khách đến với chợ Lùng Phình.Lùng Phình theo tiếng Quan Hoả có nghĩa là Rồng Bằng. Cái tên này gắn với địa thế của chợ, bởi vậy từ khi hình thành đến nay, chợ Lùng Phình chưa một lần đổi tên.
Chợ Lùng Phình họp vào ngày chủ nhật hằng tuần. Ngay từ sáng sớm, khi núi rừng vùng thung lũng vẫn còn đậm hơi sương, mặt trời chưa kịp ló rạng, từng đoàn người Mông, Hoa, Giáy, Tày, Phù Lá… trong trang phục đặc trưng của dân tộc mình đã từ các bản làng nô nức kéo nhau về chợ. Người đi bộ, người đi ngựa mang theo các sản phẩm dệt may, nông sản và gia súc…
Chợ chia thành các khu khác nhau: Khu ẩm thực, khu vải vóc, quần áo, khu rau quả, khu bán gia súc... Tại khu ẩm thực, du khách sẽ có dịp được thưởng thức một số món ăn đặc sản dân tộc như: Món bún phở của người Phù Lá, ngon nhất là Phở chua. Đặc sắc hơn cả là món Thắng cố, món ăn từ thịt các loại gia súc như ngựa, trâu, dê, lợn... cùng với những hương liệu như gừng, thảo quả, địa liền nướng thơm và gia vị muối, bột ngọt.
Hàng nông sản phong phú với các loại rau củ, hoa quả, gạo… được đựng trong chiếc thồ nhỏ hay bày luôn xuống đất. Những trái mận chín đỏ, dịu ngọt, mát thơm bày thành dãy dài.
Sạp hàng thổ cẩm rực rỡ sắc màu.
Ở góc chợ, rất đông người bán người mua những đàn gia súc, gia cầm như trâu, bò, ngựa, dê, lợn, gà, vịt… Người bán hàng, người đi lại, người mặc cả rì rầm nhỏ to suốt cả ngày chợ phiên. Chợ còn bày bán công cụ lao động như cuốc, lưỡi cày, dao phát… với kỹ thuật khá tinh xảo.
Công cụ lao động bày bán tại phiên chợ.
Đến với phiên chợ Lùng Phình vào ngày chủ nhật, du khách đang đến với ngày hội giao duyên, nơi gặp gỡ của tình yêu đôi lứa. Những người đã có tuổi đến chợ để trao đổi hàng hoá, buôn bán, để gặp bạn tâm giao bên chảo thắng cố hay bên mâm rượu thì với thanh niên nam nữ, chợ chính là không gian để trao lời tâm sự, lời yêu thương, hò hẹn. Họ đi chợ để chơi chợ, để tìm bạn chứ không bận tâm tính toán, bán mua.
Khi mặt trời đã ngả xuống núi, các chàng trai chếnh choáng men rượu, má các cô gái ửng hồng. Khi đó cuộc vui bên mâm rượu mới tạm dừng nhường chỗ cho tiếng kèn, tiếng sáo, tiếng đàn môi tâm tình cất lên dìu dặt, thủ thỉ, sâu lắng. Chợ tan, thanh niên nam nữ bịn rịn chia tay để cùng đợi chờ đến phiên chợ tới./.