Lấp lánh Tằng Loỏng
Theo tiếng Hy Lạp cổ, nguyên tố phốt-pho có nghĩa là “ánh sáng”, bởi chất hóa học này sẽ bốc cháy và phát ra ánh sáng trắng khi gặp ô-xy trong không khí.Thị trấn Tằng Loỏng trở thành khu công nghiệp lớn của cả nước. |
Đó là chuyện xưa, Tằng Loỏng ngày nay đã trở thành khu công nghiệp với những nhà máy, cơ sở sản xuất công nghiệp hàng đầu của cả nước. Mỗi khi màn đêm buông, từ trên cao nhìn xuống, thị trấn Tằng Loỏng “tráng lệ” hơn bao giờ hết bởi đủ loại ánh sáng huyền ảo. Không còn là ánh lập lòe của lân tinh mà là ánh sáng điện lung linh của những ngọn đèn đường trên các dãy phố thênh thang, ánh đèn của dòng xe nườm nượp khi giao ca, ánh đèn hiệu của những ống khói, nóc nhà xưởng cao ngất, của những cơ sở sản xuất công nghiệp với những ca làm việc nối nhau hết ngày này qua tháng khác. Đó còn là ánh sáng hồng của những mẻ gang thép, những lô sản phẩm hóa chất, phân bón mới ra lò... Tất cả những ánh sáng ấy đã tổng hợp thành nguồn sáng của niềm hy vọng, rọi vào tương lai của khu công nghiệp bởi những bước tiến dài sau gần 10 năm xây dựng và mở rộng quy hoạch.
Năm 2014, Khu công nghiệp Tằng Loỏng có thêm những dự án lớn đi vào hoạt động là Nhà máy Gang thép Lào Cai với vốn đầu tư 300 triệu USD; Nhà máy sản xuất phân bón DAP số II với tổng vốn hơn 300 triệu USD; Tổ hợp các dây chuyền sản xuất hóa chất - phân bón Đức Giang với vốn đầu tư gần 100 triệu USD. Rồi những dự án, cơ sở sản xuất công nghiệp đang hoạt động tại khu công nghiệp này như Nhà máy Luyện đồng Lào Cai có công suất 10 nghìn tấn đồng nguyên chất, hơn 300 kg vàng ròng, 160 kg bạc thỏi; cụm 5 nhà máy sản xuất phốt-pho vàng, loại hóa chất có giá trị cao của ngành công nghiệp Lào Cai (dao động 50 đến 70 triệu đồng/tấn); hai nhà máy, xí nghiệp sản xuất phân bón; cụm nhà máy sản xuất phụ gia thức ăn gia súc... Và nhiều dự án sản xuất công nghiệp mới có vốn đăng ký đầu tư hàng chục triệu đô la vẫn đang tiếp tục được hình thành ở đây, đang góp thêm nguồn ánh sáng lung linh cho thị trấn Tằng Loỏng mỗi khi màn đêm buông xuống.
Đến nay, Khu công nghiệp Tằng Loỏng đã trở thành mô hình mẫu, được nhiều cấp, ngành Trung ương tới đây khảo sát; nhiều đoàn khách của các tỉnh, thành phố đã đặt chân tới đây để học tập cách làm. Sự thành công trong xây dựng và quy hoạch Khu công nghiệp “ánh sáng” là nhờ sự năng động, quyết liệt và sáng tạo của tỉnh trong khai thác nội lực. Ngoài 2 nhà máy lớn liên quan đến mỏ sắt, mỏ đồng, những dự án còn lại đều lấy nguyên liệu đầu vào liên quan đến nguồn quặng apatít - loại quặng vốn làm nên hiện tượng phát lửa trong đêm đen kỳ thú.
Cho những mẻ đồng mới ra lò. |
Một người nguyên là cán bộ lãnh đạo của Ban quản lý các khu công nghiệp của tỉnh (cũ), nay là Ban quản lý Khu kinh tế của tỉnh bộc bạch rằng: Chặng đường quy hoạch và xây dựng Khu công nghiệp Tằng Loỏng đầy “gập ghềnh” và “không có tiền lệ”. Ban đầu, Khu công nghiệp Tằng Loỏng chỉ có Nhà máy tuyển quặng Apatít của Công ty TNHH một thành viên Apatít Việt Nam do Liên Xô giúp đỡ xây dựng từ những năm 80 của thế kỷ trước. Đến năm 2006, nơi này mới được quy hoạch cụm công nghiệp và sau một số lần điều chỉnh, mở rộng để thành Khu công nghiệp có quy mô gần 2.000 ha như hôm nay. Những trở ngại khi xây dựng, quy hoạch là xuất phát từ sự khác biệt của nơi này, cho đến thời điểm hiện tại, Khu công nghiệp Tằng Loỏng vẫn là duy nhất trong cả nước thiên về luyện kim, sản xuất hóa chất và phân bón. Tỉnh Lào Cai vừa làm vừa rút kinh nghiệm, vừa phải giải quyết các vấn đề phát sinh về quy hoạch hạ tầng, sắp xếp dân cư khi mở rộng diện tích, giải quyết những tác động, ảnh hưởng đối với môi trường tự nhiên. Trong những ngày này, tin vui đã đến với Khu công nghiệp Tằng Loỏng khi đã có một dự án lớn với nguồn vốn hỗ trợ từ nước ngoài có mục tiêu là giải quyết các vấn đề phát sinh về chất thải công nghiệp trên địa bàn. Bên cạnh đó, tỉnh đang xúc tiến đầu tư riêng một tuyến đường vận chuyển quặng sắt từ mỏ Quý Xa (Văn Bàn) về tới Tằng Loỏng để giảm thiểu các tác động xã hội khi đẩy mạnh sản xuất công nghiệp nơi đây.
Nguồn sáng cần tới năng lượng và để tiết kiệm tài nguyên, giảm thiểu những hệ lụy tới môi trường, đã có ít nhất hai dự án lớn tại Khu công nghiệp Tằng Loỏng cam kết xây dựng nhà máy nhiệt điện có công suất hàng chục MW với nguyên, nhiên liệu đầu vào khai thác sức nóng tự sinh của các phản ứng hóa học, các hiện tượng vật lý sinh ra trong quy trình sản xuất công nghiệp. Đây sẽ chính là nguồn sáng bền vững của Khu công nghiệp “phát sáng” chứ không phải ánh lửa lân tinh sinh ra từ phốt-pho trong lòng đất chợt lòe rồi chợt tắt./.