Kinh tế tiểu thủ công nghiệp sau hơn 20 năm: Những bước tiến dài
Trong bối cảnh nền kinh tế thế giới và nước ta còn nhiều khó khăn sau khủng hoảng nhưng năm 2011 giá trị sản xuất TTCN vẫn đạt 244 tỷ đồng, năm 2012 đạt 302 tỷ đồng, năm 2013 đạt 346 tỷ đồng, phấn đấu trong 2014 sẽ đạt 375 tỷ đồng. Dù giá trị sản xuất chưa thực sự lớn nhưng các cơ sở sản xuất TTCN đã tạo việc làm ổn định cho hơn 14 nghìn lao động với mức thu nhập khá.
Tín hiệu đáng mừng nữa là lĩnh vực TTCN đang phát triển về cả số lượng, quy mô và loại hình ngành nghề như chế biến chè búp, lương thực, thực phẩm, lâm sản, sản xuất rượu, bia, nước giải khát, chế biến lâm sản, gia công cơ khí, sửa chữa máy móc nông cụ, sửa chữa điện tử, đồ gia dụng, thủ công mỹ nghệ, sản xuất và khai thác vật liệu xây dựng, dệt may... Đặc biệt, đã hình thành một số ngành nghề mang tính thế mạnh của từng địa phương như chế biến lâm sản tại huyện Văn Bàn, Bảo Yên, Bảo Thắng; sản xuất rượu truyền thống tại huyện Bắc Hà, Bát Xát; thêu dệt thổ cẩm tại huyện Sa Pa, Văn Bàn, Bắc Hà.
Các sản phẩm TTCN ngày càng đáp ứng tốt hơn thị hiếu của người tiêu dùng, tạo nền móng tốt cho việc phát triển các thương hiệu sản phẩm, nhãn hiệu hàng hóa danh tiếng. Ông Nguyễn Bá Bình, Phó Giám đốc Sở Công thương khẳng định, TTCN có được sự phát triển như ngày hôm nay là Lào Cai đã chọn lĩnh vực này làm một trong những khâu đột phá đối với công nghiệp nói chung.
Riêng giai đoạn 2006 - 2010, Tỉnh ủy đã có Đề án riêng cho lĩnh vực này nhằm khai thác nguồn lực đầu tư, phát triển TTCN toàn diện. Trong khi đó, hằng năm tỉnh vẫn dành trên 3 tỷ đồng (trong đó 1 tỷ đồng từ nguồn khuyến công quốc gia) để hỗ trợ các cơ sở sản xuất TTCN đầu tư, đổi mới dây chuyền, công nghệ sản xuất. Cùng với đó là sự “hỗ trợ mềm” với các chính sách khuyến khích phát triển, những định hướng, các chương trình tập huấn kỹ thuật cho các cơ sở sản xuất, hỗ trợ thị trường với nội dung ngày càng thiết thực hơn... Những tiềm năng, lợi thế trở thành giá trị kinh tế phục vụ đời sống và sự phát triển của xã hội trên địa bàn tỉnh.
Trong phát triển TTCN, định hướng và sự quan tâm cụ thể của các địa phương, sự nỗ lực vươn lên của các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực này được coi là yếu tố quyết định. Minh chứng cụ thể là tại huyện Bảo Thắng, mặc dù từ năm 2011 đến nay, huyện mới chỉ được nhận 300 triệu đồng nguồn vốn khuyến công để hỗ trợ cho 6 cơ sở sản xuất TTCN, nhưng kết quả phát triển vẫn rất đáng kể. Về số lượng, từ 304 cơ sở sản xuất năm 2012, đến cuối năm 2013 đã đạt con số 1.090 (tăng 278%), tổng giá trị sản xuất 289 tỷ đồng, các cơ sở sản xuất TTCN đang tạo việc làm cho 2.286 lao động. Các cơ sở sản xuất TTCN tại Bảo Thắng phát triển đúng hướng với trọng tâm là khai thác thế mạnh của địa phương, thực tế là trong số 1.090 cơ sở thì có đến 370 cơ sở chế biến nông sản, thực phẩm, 222 cơ sở chế biến lâm sản.
Sự chủ động của các cơ sở sản xuất TTCN là rất đáng khích lệ, điển hình như cơ sở bóc gỗ của gia đình chị Nguyễn Thị Thúy, thôn Phú Long 1, thị trấn Phố Lu (Bảo Thắng). Dù chưa nhận được vốn khuyến công, nhưng cơ sở này vẫn liên tục mở rộng quy mô sản xuất, tạo việc làm ổn định cho khoảng 40 lao động tại địa phương với mức thu nhập bình quân 4,5 triệu đồng/người/tháng.
Điểm đáng chú ý là các chủ cơ sở sản xuất đồ mộc tại Bảo Thắng đã có sự chủ động trong phân khúc thị trường, hướng sản phẩm vào thị hiếu của thị trường nông thôn. Nói về vấn đề này, anh Trần Quang Khải, chủ cơ sở sản xuất đồ mộc tại thôn Phú Long 2, thị trấn Phố Lu (Bảo Thắng) cho biết: “Dù chưa thể phát triển lớn nhưng 4 thợ làm việc tại cơ sở sản xuất của gia đình tôi chưa bao giờ thiếu việc làm. Thu nhập bình quân của người lao động được duy trì ổn định ở mức 4 - 5 triệu đồng/người/tháng”./.