Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Phi lần thứ nhất
Chương trình nghị sự tập trung thảo luận các vấn đề nổi cộm mà các quốc gia châu Phi đang phải đối mặt gồm phát triển kinh tế, đầu tư, giải quyết tình trạng nghèo đói, bệnh tật và chống khủng bố, trong đó có dịch bệnh Ebola và an ninh của châu Phi.
Trang thông tin trực tuyến của Nam Phi IOL dẫn lại tuyên bố của Tổng thống Mỹ Obama về một “châu Phi thịnh vượng và chỉ tùy thuộc vào chính bản thân mình” cùng lời bình luận: “Khi đón tiếp các nguyên thủ quốc gia châu Phi, ông Obama tuyên bố rằng thế giới trong tương lai có được ổn định hay không là tùy thuộc vào những tiến bộ đạt được tại châu lục nghèo đói nhất hành tinh này”. Tuy nhiên, dư luận tại một số nước châu Phi cũng không hoàn toàn lạc quan vì cho rằng cuộc gặp thượng đỉnh phần lớn mang ý nghĩa “tượng trưng”.
Trong thập kỷ vừa qua, đối với Mỹ, châu Phi là một bức tranh tương phản với hai nửa sáng tối rõ rệt: Nửa sáng là của một châu Phi với tăng trưởng kinh tế cao, với tầng lớp trung lưu giàu có mới nổi, với các nền dân chủ được củng cố và nửa tối của một châu Phi chìm đắm trong đói nghèo, dịch bệnh, xung đột, nội chiến và chủ nghĩa cực đoan.
Hội nghị được tổ chức trong bối cảnh châu Phi, nhất là Trung và Nam phần châu Phi đang nổi lên như một điểm sáng tăng trưởng kinh tế, dự kiến đạt 5,8% năm 2014, có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, dân số trẻ đang ở độ tuổi lao động chiếm tới 60%.
Mỹ hiện tại là đối tác thương mại lớn thứ 3 của châu Phi, sau EU và Trung Quốc. Năm 2013, tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Mỹ và châu Phi mới chỉ đạt 60 tỷ USD, so với hơn 200 tỷ USD của EU và 170 tỷ USD của Trung Quốc. Trên thực tế, cho đến nay Mỹ chưa có cơ chế tiếp xúc cấp cao nào với châu Phi, trong khi đó Pháp đã có từ nhiều thập kỷ nay, Trung Quốc triển khai mạnh từ nhiều năm trở lại đây, Nhật Bản cũng có cơ chế TICAD, Hàn Quốc và Ấn Độ sắp triển khai.
Tại Hội nghị, Mỹ sẽ mở rộng phạm vi của Đạo luật tăng tưởng và cơ hội tại châu Phi (African Growth and Opportunity Act - AGOA) đã từng được cựu Tổng thống G. Bush đưa ra từ năm 2003, theo đó doanh nghiệp của 39 nước châu Phi được miễn giảm thuế xuất sang Mỹ; triển khai Sáng kiến năng lượng châu Phi (do Tổng thống Obama khởi sướng năm 2013 với mục tiêu cấp điện cho hàng triệu gia đình châu Phi thông qua hàng tỷ đô la đầu tư tư nhân); tăng gấp đôi số lượng lãnh đạo trẻ người Phi được mời sang Mỹ thực tập và đào tạo. Ngày 6/8, Tổng thống Mỹ Obama thông báo cam kết đầu tư 14 tỷ USD của các công ty Mỹ vào châu Phi trong các lĩnh vực như xây dựng, năng lượng sạch, ngân hàng, công nghệ thông tin./.