Khỏa nước sông Chảy
Du thuyền trên sông Chảy.
Từ khi công trình thủy điện Bắc Hà hoàn thành, phía thượng lưu trở thành hồ nước khổng lồ và người ta cũng cho thành lập một bến thuyền để phục vụ nhu cầu đi lại, thưởng ngoạn và phát triển du lịch. Đón chúng tôi dưới bến là anh Giàng Pao, ở thôn Cán Cấu 2, xã Tả Thàng (Mường Khương). Anh là một thanh niên dân tộc Mông chính hiệu, vốn chỉ quen với nương đồi nhưng khi có hồ thủy điện Bắc Hà, Pao đã trở thành người lái đò trên sông Chảy.
Chỉ tay về phía hạ lưu, Giàng Pao nói: Đấy, cái đập bê-tông khổng lồ của Nhà máy Thủy điện Bắc Hà đã chặn cả dòng sông, nên trên này trở thành hồ nước lớn. Khi đó, Pao cũng như một số người khác, đi ra ngoài Bắc Ngầm (xã Xuân Quang, Bảo Thắng), thuê xưởng cơ khí đóng thuyền, trước để làm phương tiện đi lại, đánh bắt thủy sản, sau để phục vụ khách du lịch muốn khám phá sông nước. Chiếc thuyền máy của Pao trị giá 100 triệu đồng, được đăng kiểm, có phao và áo cứu hộ đầy đủ. “Nói gì thì nói, an toàn là trên hết, hơn nữa, sông nước không thể nói mạnh được, nên phải trang bị đầy đủ áo phao”, Pao cho biết.
Được nghe và nhìn thấy, chúng tôi hoàn toàn yên tâm mà khỏa nước sông Chảy. “Mọi người ổn định chỗ ngồi nhé”, tiếng Pao cất lên. Tiếng máy nổ giòn tan, chiếc thuyền máy từ từ đưa cả đoàn ngược sông Chảy. Do không phải mùa lũ, nên nước sông Chảy lững lờ, mặt nước chỉ gợn sóng khi có cơn gió thoảng qua. Lúc này là sáng sớm, trời vùng cao còn sương, nên cả vùng mặt nước được phủ làn sương trắng mỏng manh, không khác gì bức tranh thủy mặc, đẹp đến mê người. Mấy bạn của tôi dường như không quen với cái rét cuối mùa của vùng cao, nên đi giữa lòng hồ, họ luôn co ro, xuýt xoa. Khoảng 30 phút sau, mặt trời nhô lên, ánh nắng đem đến sự ấm áp, khiến cả đoàn mừng rỡ.
Ngồi trên thuyền, mọi người tha hồ thả hồn với dòng nước trong vắt, lững lờ trôi, mọi ưu phiền, lo toan thường nhật dường như tan biến, chỉ còn lại những âm thanh trong trẻo của cuộc sống bình dị hai bên dòng sông.
Do là thuyền máy, nên việc điều khiển cũng rất đơn giản, vì thế, Giàng Pao càng có thời gian để làm “hướng dẫn viên”. Qua lời của Pao, chúng tôi được biết, lòng sông Chảy có đoạn đã rộng gấp 3 - 4 lần so với trước khi xây dựng Nhà máy Thủy điện Bắc Hà. Từ ngày có hồ thủy điện, cuộc sống trên dòng sông này sôi động hơn trước rất nhiều. Dọc đoạn sông, không thể đếm chính xác, nhưng cũng có khoảng vài chục chiếc thuyền máy như của Giàng Pao, chiếc đậu, chiếc xuôi, chiếc ngược để chở khách hoặc chở củi. Thậm chí, nhiều hộ đã tận dụng mặt nước để cất vó, thả câu. Nhìn thoáng qua, dường như có gì đó giống với vùng sông nước miền Tây Nam Bộ.
Càng đi ngược về thượng lưu, chúng tôi càng thấy bất ngờ đến thú vị. Mặc dù đi thuyền máy, nhưng Pao cũng không cho chạy nhanh, để mọi người được thỏa sức ngắm và cảm nhận vẻ đẹp sông nước, núi rừng. Mỗi lần, Pao cho thuyền chạy chậm lại hơn, đều có lý do bởi ở những chỗ này, có rừng già, có thác nước và hoa rừng. Rồi, bên triền sông, thấp thoáng bóng người đang vào mùa vụ mới, họ miệt mài dọn cỏ, cuốc đất để gieo vụ ngô mới.
Suốt 3 tiếng đồng hồ ngược sông Chảy, chúng tôi đã đến cầu Bản Mế. Cây cầu là gạch nối giữa hai huyện vùng cao yêu thương của Lào Cai, là Mường Khương và Si Ma Cai. Tại đây, hai bờ tả - hữu đều có bến thuyền, để mọi người lên và tiếp tục chọn hành trình khám phá Si Ma Cai hoặc Mường Khương bằng đường bộ.
Chia tay Pao, chia tay những tiếc nuối vì chưa khám phá hết vẻ đẹp của lòng hồ thủy điện sông Chảy nhưng như thế càng khiến chúng tôi thêm háo hức để lần sau và những lần sau nữa sẽ tiếp tục khám phá sông nước, con người và cuộc sống dọc dài sông Chảy. Đưa chúng tôi lên bờ xong, Giàng Pao xuôi thuyền về hạ lưu, ở đó đang có nhiều người chờ đợi để được khám phá lòng hồ sông Chảy./.