Lào Cai: Giữ gìn và phát huy tốt các giá trị di sản văn hóa
Lễ hội Đền Thượng đã được nâng cấp từ cấp phường lên quy mô cấp tỉnh (Ảnh: Thu Phương)
Thời gian qua, công tác bảo tồn được tập trung vào các di sản văn hoá trọng điểm, có giá trị cao và gắn với việc khai thác nguồn lợi di sản, phục vụ xoá đói giảm nghèo, chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Các di tích vật thể, có giá trị lịch sử, văn hóa ở Lào Cai cũng được trùng tu, phát triển quy mô hơn, như cụm di tích Đền Bảo Hà và Đền Cô Tân An là “Quần thể di tích Thần vệ quốc Hoàng Bảy”, đã trở thành địa chỉ du lịch tâm linh của hàng vạn lượt du khách mỗi năm trong hành trình “Du lịch về cội nguồn”. Vào dịp lễ hội đầu xuân, hàng chục vạn du khách thập phương đã đến thăm quan, dâng hương tại cụm di tích Đền Thượng – Đền Mẫu – Đền Đôi Cô thuộc thành phố Lào Cai. Đặc biết, việc nghiên cứu, nâng cấp và xây dựng kịch bản tổ chức lễ hội Đền Thượng từ cấp phường lên quy mô lễ hội cấp tỉnh, có sự tham gia của các cấp, ngành và nhân dân trên địa bàn tỉnh đã góp phần giáo dục ý thức quốc gia, dân tộc cho mọi tầng lớp nhân dân.
Lào Cai đã đầu tư phát triển các đặc sản của tỉnh thành sản phẩm hàng hóa phục vụ phát triển du lịch. Thực hiện mục tiêu “mỗi dân tộc, mỗi vùng có một đặc sản mang dấu ấn văn hoá tộc người”, Lào Cai đã lựa chọn 11 cây, con làm đặc sản như: rượu San Lùng, gạo nếp hoa vàng (huyện Bát Xát); thổ cẩm người Xá Phó; thêu sáp ong người Mông, dược liệu người Dao (huyện Sa Pa); mận tam hoa, rượu ngô, gà đen (huyện Bắc Hà); gạo Séng cù, lợn đen, tương ớt (huyện Mường Khương). Đăng ký thương hiệu cho một số đặc sản có giá trị kinh tế cao (gạo Séng Cù, Tương ớt – Mường Khương; Rượu San Lùng - Bát Xát), góp phần quảng bá sản phẩm, nâng cao giá trị kinh tế và bảo vệ lợi ích cho người dân trực tiếp sản xuất ra các loại đặc sản này. Một số giá trị văn hóa đã dần trở thành thương hiệu của riêng Lào Cai như: Chảo thắng cố Bắc Hà, giải đua ngựa truyền thống Bắc Hà, lễ hội trên mây Sa Pa,… Việc nghiên cứu và nâng cao các giá trị văn hoá của đồng bào đã tạo thành các sản phẩm gây được sự chú ý của du khách trong và ngoài nước, đem lại giá trị kinh tế cao gấp 3 đến 4 lần các sản phẩm cùng loại, tạo công ăn việc làm, cải thiện đời sống cho người dân và thuận lợi cho việc bảo tồn các di sản văn hoá.
Với sáng kiến “biến di sản thành tài sản”, tỉnh đã quy hoạch và bảo vệ những làng cổ của các dân tộc tiêu biểu ở Lào Cai (Thôn Cát Cát của người Mông xã San Sả Hồ, thôn Sả Séng của người Dao xã Tả Phìn và thôn Bản Dền của người Tày xã Bản Hồ ở huyện Sa Pa; thôn Lao Chải của người Hà Nhì xã Ý Tý huyện Bát Xát; thôn Trung Đô của người Tày xã Bảo Nhai, huyện Bắc Hà) thành các điểm, tuyến du lịch hấp dẫn, thu hút được nhiều du khách trong và ngoài nước. Bên cạnh đó, Lào Cai đã sưu tầm được 13.695 hiện vật, di vật, cổ vật, trong đó có nhiều cổ vật giá trị như: Trống đồng Võ Lao (huyện Văn Bàn), Vò gốm (huyện Mường Khương), Gương đồng (thành phố Lào Cai), chăn đắp bằng vỏ cây sui (xã Cam Đường), 200 mẫu hoa văn cổ của người Mông… để bổ sung vào Bảo tàng tỉnh và các bảo tàng chuyên ngành của Trung ương./.