Đàm phán TPP đạt tiến bộ đáng kể
Tuy vậy, những phát biểu và báo cáo của lãnh đạo 12 nước sau khi cuộc đàm phán TPP kết thúc vẫn không đưa ra số liệu và thời hạn cụ thể cần phải đạt được, trong khi thừa nhận vẫn còn những khó khăn trong một số lĩnh vực như sở hữu trí tuệ, doanh nghiệp nhà nước, lao động và môi trường.
Đáng chú ý nhất là lãnh đạo các nước tham gia đàm phán TPP cho biết cuộc đàm phán vẫn còn vướng ở vấn đề dỡ bỏ thuế quan đối với "các sản phẩm nhạy cảm nhất" trong bối cảnh mỗi quốc gia liên quan đều có những mặt hàng "nhạy cảm" riêng như gạo đối với Nhật Bản. Các nước tham gia đàm phán TPP đang xem xét một kế hoạch cho phép thời gian cắt giảm thuế quan lên tới 30 năm, nhiều gấp 3 lần so với thời hạn 10 năm của các thoả thuận thương mại tự do.
Bên cạnh đó, các vấn đề khác cũng phát sinh trong cuộc đàm phán TPP tại Bali, trong đó có việc đề ra các tiêu chuẩn được nới lỏng hơn đối với các nước đang phát triển so với những quốc gia phát triển để có thể giảm bớt những khác biệt về sự đa dạng của các giai đoạn phát triển kinh tế khác nhau.
Thông cáo chung của hội nghị tại Bali cũng kêu gọi hướng tới một thoả thuận có tính tới sự đa dạng về mức độ phát triển của các nước thành viên bên cạnh những nỗ lực thu hẹp sự chênh lệch giữa các nước đang phát triển và phát triển. Tuy vậy, theo các nhà quan sát, điều này lại đi ngược với mục tiêu cơ bản của TPP là thiết lập các tiêu chuẩn thống nhất giữa các nước thành viên.
Các cuộc đàm phán về TPP đã kéo dài 3 năm với mục đích thiết lập một khu vực thương mại tự do với 800 triệu dân chiếm 1/3 thương mại toàn cầu và gần 40% sản lượng kinh tế thế giới. Kể từ khi vòng đàm phán Doha thất bại, TPP được coi là hiệp định thương mại tham vọng nhất nhằm đặt ra một “tiêu chuẩn cao” trong việc loại bỏ thuế quan và giải quyết một loạt rào cản phi thuế quan được cho là nguyên nhân hạn chế tăng trưởng.
Trước đó, phát biểu bên lề Hội nghị Thượng đỉnh APEC diễn ra trên đảo Bali, Indonesia, Đại diện Thương mại Mỹ Michael Froman ngày 8/10 cho biết các Bộ trưởng Thương mại thế giới có thể sẽ thảo luận về TPP bên lề Hội nghị của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) bắt đầu vào ngày 3/12 để hướng tới đạt được thỏa thuận trước cuối năm nay. Cùng ngày, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ John Kerry khẳng định Mỹ cam kết tiếp tục các cuộc đàm phán để tiến tới kết thúc đàm phán TPP vào cuối năm 2013./.